Hạt Mắc Khén (Dổi Nếp)
Mắc khén là loại hạt rất nổi tiếng ở
vùng Tây Bắc, nói đến ẩm thực miền Tây Bắc chắc ai cũng biết đến món ăn
được chế biến từ hạt mắc khén. Đặc biệt thay loại hạt này cũng là một vị
thuốc với những công dụng rất hữu ích.
Mắc khén hay còn có tên
gọi là hoàng mộc môi, cóc hôi…. Một loại thảo dược đặc biệt của vùng Tây
Bắc, là thứ gia vị rất đặc trưng trong một số món ăn người đồng bào
vùng cao đặc biệt là người dân tộc Thái, dân tộc Mường.Liên hệ : Ms. Vui 097.118.3688 hoặc Mr. Phong 0946.887.838
https://shopee.vn/phongvuitb
Hạt mắc khén là gì?
2Công dụng của hạt mắc khén
công dụng của hạt mắc khén
Hầu
như mọi người khi sử dụng hạt mắc khén đều nghĩ rằng đây đơn thuần chỉ
là một loại gia vị nổi tiếng ở vùng Tây Bắc. Sự góp mặt của nó giúp cho
các món ăn của gia đình bạn thêm thơm ngon hơn gấp bội phần.
Ít
ai biết rằng, hạt mắc khén còn có nhiều công dụng khác, chứa hàm lượng
dinh dưỡng cao, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, cụ thể:
+ Hạt mắc khén có mùi hương dịu nhẹ, cho bạn cảm giác như đang xông tinh dầu trong tiệm Spa.
+ Trong vỏ cây có 2 aecaloid là budrungain chiếm 0.00025% và budrungainin chiếm 0.005%; lupeol.
+ Trong quả mắc khén có chứa 0.24%
alcaloid và tinh dầu. Đồng thời hạt mắc khén có chứa chất kháng khuẩn,
giúp cho người sử dụng có sức đề kháng tốt hơn, chống chọi lại các tác
nhân gây bệnh.
+ Vỏ quả chứa d- terpinen, d- a- phellandren, 4- caren, b- pinnen, d- a- dihydrocarvol, 4- terpinol, dl- cavotanacetone.
Tất cả những chất trên góp phần trị đầy
hơi, thấp khớp, mất trương lực của dạ dày, xây dựng hệ tiêu hóa khỏe
mạnh nhờ có sự góp mặt của chất kháng khuẩn.
Như vậy, có thể khẳng định rằng, hạt mắc
khén không chỉ là gia vị, là linh hồn của ẩm thực Tây Bắc. Mà nó còn là
vị thần dược, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe con người.
3Hướng dẫn sử dụng hạt mắc khén
Sử dụng mắc khén trong các bữa ăn hàng ngày
Sử
dụng hạt mắc khén đúng cách cũng là một trong những bước quan trọng để
tạo nên độ thơm ngon tuyệt đỉnh của loại gia vị hấp dẫn này. Không phải
ai cũng biết cách sử dụng hạt mắc khén nếu như đây là lần đầu tiên bạn
được tiếp xúc với nó. Vậy như thế nào là sử dụng hạt mắc khén đúng cách.
Khi
mua ở cửa hàng, hạt mắc khén đã được rang, xay sắn thì bạn chỉ việc sử
dung. Nhưng ngược lại, nếu bạn mua mắc khén thô, còn nguyên hạt thì việc
của bạn bây giờ là:
Bước 1: Nhặt các cành khô bị lẫn trong quả và hạt mắc khén mà bạn mua về.
Bước 2: Bắc chảo lên bếp, đợi chảo nóng.
Bước 3: Cho một lượng
mắc khén vừa phải lên chảo đang nóng, đảo liên tục và đều tay. Công đoạn
này rất quan trọng, đòi hỏi bạn phải hết sức cẩn thận, để đảm bảo an
toàn tuyệt đối, nên rang hạt mắc khén ở mức độ lửa nhỏ vừa phải bởi vì
nếu để lửa to và đảo không đều tay, khả năng mắc khén bị cháy sẽ rất
cao.
Bước 4: Sau 2 đến 3
phút, khi thấy mắc khén trong chảo bốc khói, đi kèm với một mùi thơm dịu
nhẹ, đặc trưng đó là lúc mắc khén của bạn đã đạt đến độ chín. Nên tắt
lửa và đổ mắc khén ra một cái khay.
Bước 5: Sau khi rang
xong không nên giã hoặc xay luôn mà bạn nên đợi trong khoảng 30p cho mắc
khén nguội hẳn. Bởi nếu vội vàng xay luôn trong khi còn nóng, nó sẽ
không tạo được độ mịn vì trong hạt mắc khén chứa rất nhiều tinh dầu.
Lưu ý:
+ Chỉ nên rang một lượng mắc khén vừa
phải, đủ ăn trong thời gian ngắn. Rang quá nhiều có thể sẽ làm mất đi
mùi vị đặc trưng của nó.
+ Không cần xay mịn như tiêu, chỉ cần giã hoặc xay mịn vừa phải.
Ngoài ra, nếu bạn lên vùng núi Tây Bắc,
đi vào các bản người Thái sinh sống và để ý thì thấy ở đây còn có một
cách rang hạt mắc khén rất hay và độc đáo, đó là: Nướng mắc khén bằng
cách cho cả chùm vào bếp củi hoặc sử dụng một viên than đang cháy đượm
cho vào bát con có đựng sẵn một ít hạt mắc khén.
Lắc đều tay cho đến khi dậy lên mùi thơm
đặc trưng của hạt mắc khén thì gắp than ra, nhẹ nhàng thổi hết bụi và
tàn than bám vào mắc khén, sau đó dùng chuôi dao giã mịn.
Liên hệ : Ms. Vui 097.118.3688 hoặc Mr. Phong 0946.887.838
https://shopee.vn/phongvuitb
Có
thể nói rằng, đây là một trong những cách sử dụng hạt mắc khén mang
tính đặc trưng riêng biệt, đậm đà bản sắc vùng núi cao nguyên. Trông có
vẻ rất dễ dàng và nhẹ nhàng, nhưng để an toàn hơn, lời khuyên dành cho
bạn là hãy bình tĩnh thực hiện 5 bước mà chúng tôi hướng dẫn trên đây để
có thể sở hữu sản phẩm hạt mắc khén thơm ngon tuyệt vời mà tạo hóa đã
ban tặng cho con người.
4Các món ăn được chế biến từ mắc khén
món ăn chế biến từ mắc khén
Mắc
khén là một loại gia vị được ví như là hạt tiêu rừng, do đó nó cũng
được con người sử dụng để nêm, tẩm ướp cá, thịt hay làm nước chấm. Mặc
dù nó còn có tên gọi khác là hạt tiêu rừng, nhưng so với hạt tiêu ở vùng
Tây Nguyên và Nam Bộ thì mắc khén có mùi thơm đặc trưng hơn, thơm hơn
gấp nhiều lần, vị độc đáo, đặc biệt gây cảm giác tê ở đầu lưỡi mỗi khi
nếm thử rất thú vị.
Vậy nên, sự xuất
hiện của nó trong các món ăn quả là một sự kết hợp tuyệt vời, không còn
gì có thể sánh bằng. Có thể điểm qua một số món ăn thường được sử dụng
hạt mắc khén như sau:
1. Thịt gác bếp
Như chúng ta đã biết, ở các tỉnh thành
thuộc vùng miền núi phía Tây Bắc thường có một món ăn độc đáo rất nổi
tiếng, đó chính là các món thịt khô như: thịt trâu gác bếp, thịt lợn gác
bếp, thịt bò gác bếp…
Khi
thưởng thức những món ăn này, chúng ta thường cảm nhận được bên cạnh
phảng phất mùi khói bám trên bề mặt thịt, còn có một mùi vị và hương
thơm rất đặc biệt, và hạt mắc khén chính là thứ góp phần tạo nên điều
đặc biệt đó.
2. Gà nướng mắc khén
Gà nướng tưởng chừng như là một món ăn
quen thuộc, không có gì đặc sắc. nhưng bạn nên một lần thử tấm ướp gà
với hạt mắc khén, điều thú vị đang đợi chờ bạn khám phá ở phía trước.
Thịt gà sau khi làm sạch, lấy một ít mắc khén ướp kỹ và đợi khoảng 30p
cho thấm gia vị, sau đó đem nướng.
Gà
nướng có sự góp mặt của mắc khén thường mang đến hương thơm đặc trưng,
vị ngon và lạ miệng, ngon hơn cách nướng thông thường mà bạn hay làm,
chắc chắn ăn một lần sẽ nhớ mãi.
3. Thịt nướng tây bắc
Tây Bắc còn có những món nướng không
những ăn rất ngon mà còn có mùi rất thơm. Đó là vì người dân tộc Thái
nơi đây thường kết hợp mắc khén cùng các gia vị khác, ướp thật kỹ vào cá
và thịt rồi đem nướng.
Sử dụng hạt mắc khén nướng cá và thịt không chỉ mang lại hương thơm đặc trưng mà còn giúp át đi mùi tanh khó chịu vốn có.
Liên hệ : Ms. Vui 097.118.3688 hoặc Mr. Phong 0946.887.838
https://shopee.vn/phongvuitb
4. Làm chẩm chéo
Chẳm chéo từ lâu đã trở thành thứ gia vị truyền thống của đồng bào Tây Bắc, là loại gia vị được dùng phổ biến trong các bữa cơm hàng ngày của đồng bào Thái. Tuy không phải là cao lương mỹ vị, nhưng món chẳm chéo đã trở thành hương vị đặc trưng của núi rừng Tây Bắc.
5Giá bán hạt mắc khén
Mặc
dù có nhiều sự chênh lệch nhưng nhìn chung trên thị trường hiện nay,
hạt mắc khén khô được bán với giá từ 200.000đ – 350.000đ/kg. Sản phẩm đã
được phơi khô, sơ chế cẩn thận, đóng gói kỹ càng. Tuy nhiên, sống trong
một thị trường phức tạp, quý khách hàng phải hết sức cẩn trọng, dành
thời gian tìm hiểu địa chỉ mua hạt mắc khén uy tín, chất lượng để tránh
mua phải hàng giả, hàng kém chất lượng.
mắc khén rừng
Nếu
như ở vùng núi Tây Nguyên xanh nổi tiếng với hạt tiêu, thứ gia vị không
thể thiếu trong mọi món ăn, thì ở vùng núi Tây Bắc lại luôn luôn tự hào
với sự xuất hiện và tồn tại của hạt mắc khén. Hạt mắc khén từ lâu đã
trở thành gia vị quen thuộc trong hầu hết các món ăn của đồng bào dân
tộc thiểu số, góp phần mang lại màu sắc riêng cho ẩm thực nơi đây.
Không
ai biết được hạt mắc khén ra đời tự bao giờ, có nguồn cội ở đâu, do dân
tộc nào trồng đâu tiên. Chỉ biết rằng hiện nay ở nước ta, dân tộc Thái
là một trong những người đã và đang sử dụng hạt mắc khén nhiều nhất.
Cây mắc khén thuộc dòng cây thân gỗ cao
và to. Cứ đến độ tháng 6 tháng 7 dương lịch hàng năm là mắc khén lại ra
hoa, trĩu quả, nom đến tháng 11, hạt mắc khén chín dần đều, bà con lại
gọi nhau trèo lên cây bẻ từng chùm mang về phơi khô hoặc treo lên gác
bếp, để dành dùng cho cả năm.
Quả
mắc khén khi chín thường có màu hồng nhạt, bên trong có hạt màu đen,
nhỏ như hạt vừng. Người ta thường truyền tai nhau rằng, nên sử dụng hạt
mắc khén lúc vừa hái về, khi đang tươi thì mới có thể cảm nhận được vị
thơm, vị ngon đặc trưng tuyệt đỉnh nhất. Tuy nhiên, đây không phải là
phương pháp hay nếu muốn sử dụng nó trong một thời gian dài.
Hạt mắc khén từ lâu đã trở thành thương
hiệu nổi tiếng trên thị trường gia vị, nhưng sử dụng nó trong những công
việc gì, nêm nếm trong những món ăn nào? Hạt mắc khén có mang lại lợi
ích gì cho sức khỏe của con người không? là điều không phải ai cũng hiểu
rõ.
Leave a Comment